Havuç, göz sağlığı ve görme yetisi için son derece faydalı bir besin maddesidir. A vitamini açısından oldukça zengin olan havuç, aynı zamanda B, C, D ve E vitaminleri bakımından da önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Havuçtaki beta-karoten (A vitamini), gözün retina tabakasında bulunan ışığa duyarlı fotoreseptör hücrelerinin, görme işlevlerini yerine getirebilmesi için gereklidir. "Koni" ve "Basil" olarak adlandırılan bu hücreler, ciddi A vitamini eksikliği durumunda işlevlerini yerine getirememekte, bu da gece körlüğü gibi sorunlara yol açabilmektedir. Havuçtaki A ve E vitaminleri, güçlü antioksidan özellikleri sayesinde göz sağlığı açısından büyük önem taşır; bu vitaminler, vücuttaki zararlı maddelerin hücre ve dokulardan uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, yeterli miktarda havuç tüketilmesi durumunda gece körlüğü, makula dejenerasyonu ve katarakt oluşumunu geciktirebileceğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle, göz sağlığınızı korumak adına yeterli miktarda havuç tüketmeniz önerilmektedir.
Brokoli, içeriğindeki antioksidan özelliğe sahip lutein ve zeaksantin isimli karotenoid bileşenlerin, retinada birikerek makula dejenerasyonu ve göz merceğinde birikerek katarakt gelişimi riskiyle mücadelede faydalı bir gıda destek ürünü olarak kullanılmasını sağlamaktadır.
Yaban mersini, göz sağlığı için son derece faydalı bir besin kaynağıdır. Yaban mersini üzerine yapılan klinik çalışmalarda, içeriğindeki antosiyanin ve tanen maddelerinin retinadaki rodopsin üretimini hızlandırdığı; bu durumun, gözde ışığa duyarlılığı artırarak gece şartlarında görüşün iyileşmesine ve gözdeki kılcal damarların beslenmesine katkı sağladığı belirlenmiştir. Antosiyaninlerin kullanımı, gözdeki damar ve kapiller üzerinde güçlendirici bir etki göstererek, başta diyabetik retinopati olmak üzere, kılcal damarlarda meydana gelen hasarlardan dolayı oluşan görme bozukluklarının iyileşmesine de katkıda bulunabilir. Yaban mersini, taze olarak yenilebileceği gibi, kurutulmuş meyve olarak da tüketilebilir veya meyvelerinden çay hazırlanarak içilebilir.
Domates, içeriğindeki likopen maddesi ile göz sağlığı üzerinde olumlu etkiler ortaya koymaktadır. Likopen, doğal bir karotenoid olup aynı zamanda güçlü bir antioksidandır. Likopen, hücreleri oksidatif stresten koruyarak hücre zarlarını güçlendirir ve yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonu, glokom ve katarakt gibi hastalıklardan korunmaya yardımcı olur. Özellikle glokom hastaları üzerinde yapılan araştırmalar, domatesin hastalık gelişim riskini azalttığını ve hastalığın iyileşmesi üzerinde olumlu katkılar sağladığını ortaya koymaktadır. Bu sebeple, göz sağlığınız için taze domates tüketiminizin artırılması tavsiye edilmektedir.
Araştırmalar, A vitamini açısından zengin bir besin maddesi olan patatesin katarakt riskini azaltabileceğini göstermektedir.
Buğday, içeriğindeki E vitamini sayesinde yaşa bağlı göz hastalıklarının önlenmesinde ve katarakt oluşum riskinin azaltılmasında faydalı bir besindir.
Mısır, içeriğindeki lutein ve zeaksantin pigmentleri ile göz sağlığı açısından önemli bir besin kaynağıdır.
Ispanak ve kabak, içerdikleri lutein, zeaksantin ve mezozeaksantin maddeleri nedeniyle göz sağlığı için oldukça faydalıdır. Bu maddeler, antioksidan özelliklerinin yanı sıra doğal antibiyotik etkileriyle, görme bozukluklarına karşı da koruyucu rol oynamaktadır. Ispanak ve kabak, yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve katarakt gibi göz hastalıklarına karşı koruyucu olurken, aynı zamanda güneşten gelen bazı zararlı ışınları filtreleyerek doğal bir güneş gözlüğü işlevi görmekte olup, gözlerimizi korumaktadır.
Çekirdekli üzüm, özellikle üzüm çekirdeği içeriğindeki fenolik bileşenler nedeniyle çok güçlü antioksidanlar barındırmakta; bu maddeler, makula dejenerasyonu ve diyabetik retinopati gibi damar ve sinir hastalıklarından korunmak için faydalıdır. Ayrıca üzüm çekirdeğinin, katarakt oluşumuna karşı koruyucu bir özelliği bulunduğu da bilinmektedir. Bu nedenle, göz sağlığınız açısından çekirdekli üzümü bolca tüketmeli; üzüm yerken çekirdeklerini çiğneyerek veya çiğnemeden yutmalısınız. Ayrıca, soğuk sıkma yöntemiyle çekirdek ekstraktının çıkarılarak tüketilmesi de faydalı olabilir.
Kırmızı ve yeşil biber, C vitamini bakımından zengin besinler arasında yer almakta; diyabet hastalarının göz sağlıklarını korumak için düzenli olarak C vitamini almaları gerekmektedir. Zira C vitamini, diyabetin sinirler ve damarlar üzerindeki olumsuz etkilerini önleyebilme kapasitesine sahiptir.
Ayçiçeği çekirdeği, badem, fındık ve ceviz, E vitamini bakımından zengindir ve makula dejenerasyonunun (sarı nokta hastalığı) önlenmesinde etkili rol oynamaktadır.
Yukarıda kısaca özellikleri belirtilen göz sağlığı ile ilişkili bazı meyve ve sebzelerin yanı sıra, lahana, karnabahar, maydanoz, kiraz sapı, rezene, papatya, raziyane, kırlangıç otu, nar, böğürtlen, sarımsak, biberiye, karabaş otu, bakla, kekik, kimyon, sarısabır, safran, kişniş ve gül gibi bitkisel ürünlerin de göz sağlığına olumlu etkileri bulunmaktadır. Göz sağlığına katkı sağlayabilecek doğal bitkiler, sebze ve meyvelerin doğrudan tüketimi faydalıdır; ancak yetersiz veya dengesiz beslenme veya bağırsaklardan emilimin yetersiz olduğu durumlarda, bu maddelerin tablet, kapsül veya ekstrakt şeklinde kullanılması da yararlı olabilir.
